Jak zapobiegać urazom w sporcie

Odnowa biologiczna u kobiet

W odnowie biologicznej kobiet należy zwrócić szczególną uwagę na regenerację stawu barkowego, który źle znosi obciążenia siłowe. Narząd ruchu kobiet wymaga masażu ręcznego, automasażu i kąpieli. W czasie miesiączki hormonalnie zrównoważonym kobietom z zabiegów restytucyjnych zaleca się tylko ciepło-chłodne natryski z delikatnym rozcieraniem ciała twardą szczotką lub gąbką, łagodny masaż ręczny lub podciśnieniowy. W stanach tzw. napięcia przedmiesiączkowego korzystny będzie zabieg w saunie lub gorąca kąpiel. Należy przy tym pamiętać, że kobiety znoszą zabiegi przegrzewające zwykle gorzej niż mężczyźni.

Odnowa biologiczna u osób młodych

Dla młodych sportowców uprawiających sport odnowa biologiczna ma duże znaczenie, wpływa na rozwój i prawidłową adaptację po wysiłku. Z zabiegów odnawiających dla młodzieży wskazane są systematyczne zabiegi hartujące 2 - 3 razy w tygodniu, ciepłe półkąpiele solankowe z automasażem, zabiegi rehabilitacyjno - fizjoterapeutyczne. Młodzi sportowcy mogą również korzystać z sauny- krótko i przy niższych temperaturach (maksymalnie 70oC), gdyż mechanizm termoregulacyjny jest u nich mniej wydolny.

Reasumując - Odnowę Biologiczną w poszczególnych cyklach treningowych można przedstawić krótko, w sposób następujący:
1. Obciążenia treningowe na konkretne grupy mięśniowe-przede wszystkim środki odnowy miejscowej tj. masaż ręczny częściowy, masaż wibracyjny, kąpiel wirowa, masaż podciśnieniowy, kąpiel solankowa ciepła i gorąca, okłady borowinowe i parafinowe. Zabiegi rehabilitacyjno - fizjoterapeutyczne w ramach potrzeb zawodnika.
2. Obciążenie treningowe o charakterze ogólnym - środki o działaniu ogólnym:
a - trening o dużej objętości: sauna, kąpiel całkowita gorąca, solanki ogólne, magnetoterapia i krioterapia ustrojowa.
b - trening o dużej intensywności: naprzemienny natrysk, kąpiel w wodzie o temp. do 36oC, łagodny masaż powysiłkowy.

Uwzględniając te ogólne ustalenia, można w łatwy sposób planować odnowę biologiczną w poszczególnych podokresach rocznego cyklu treningowego:
· Podokres przygotowania ogólnego - obowiązuje masaż treningowy całościowy, środki z grupy 2b, a także dwa razy w tygodniu sauna (środki z grupy 2a).
· Podokres przygotowania specjalnego - przede wszystkim środki z grupy 1, 2 - 3 razy w tygodniu środki z grupy 2b, a także jeden raz na 7 dni sauna, solanki ogólne (środki z grupy 2a).
· Podokres główny (startowy) - głównie środki z grupy 1 i 2b.
W zależności od uprawianej dyscypliny sportowej:
· dyscypliny wytrzymałościowe - codziennie środki z grupy 1 i 2b,
· dyscypliny szybkościowe - codziennie środki z grupy 1, dwa razy w tygodniu z grupy 2b,
· dyscypliny techniczne - codziennie z grupy 2b naprzemiennie ze środkami z grupy 2a,
· dyscypliny siłowe - codziennie z grupy 1, jeden raz w tygodniu z grupy 2b ewentualnie z grup 2a,
· gry zespołowe - codziennie z grupy 1 i grupy 2b, jeden raz w tygodniu z grupy 2a,
· sporty walki - codziennie z grupy 2b naprzemiennie z grupą 2a,
· Podokres przejściowy - przede wszystkim sauna, kąpiel całkowita gorąca, solanki ogólne i zabiegi rehabilitacyjno - fizjoterapeutyczne.

W następnym artykule zajmiemy się profilaktyką w leczeniu urazów sportowych.

Marek Jendrysek
asystent rehabilitacji sportowej
i odnowy biologicznej