Przyrodnicza wizytówka

Obora, znane miejsce spacerów i uprawiania sportów zimowych, powoli przekształca się w ogród botaniczny, w którym możliwe będzie łączenie celów edukacyjnych oraz rekreacyjnych. W ciągu ostatnich miesięcy wytyczono i utwardzono trasę dwóch ścieżek dydaktycznych, w trakcie wykonania są tablice informacyjne, które umieszczone w Arboretum opisywać będą ciekawe obiekty i okazy przyrodnicze pełniąc rolę edukacyjną i dydaktyczną. Rozstrzygnięty został przetarg na opracowanie i druk wydawnictw dotyczących Arboretum i ścieżek dydaktycznych. Ze środków pozyskanych z Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska wydana zostanie książka oraz folder o tym kompleksie leśnym. Wydane materiały zostaną udostępnione dla placówek oświatowych jako przewodniki do prowadzenia zajęć w terenie. Przewiduje się, że publikacje będą dostępne od stycznia 2003 roku - informuje Ita Tyszkiewicz, rzecznik prasowy raciborskiego magistratu.
 
Odkrywanie walorów Obory, dawnego lasu książęcego podarowanego mieszczanom raciborskim jako miejsca rekreacji i wypoczynku, zaczęło się kilka lat temu. Grono zapalonych przyrodników uznało, że znajdujące się tu unikalne skupiska fauny i flory należy odpowiednio wyeksponować, bo podobnych trudno szukać w innych rejonach Śląska. Brama Morawska - wypłaszczenie terenu pomiędzy pasmem Sudetów a Karpat, to teren migracji roślin i zwierząt, dzięki czemu już przed wojną Racibórz i okolice uznawano za obszar ciekawy przyrodniczo.
 
Nie ma sensu zwlekać z pracami, które mają na celu tworzenie ogrodu, ale i stworzenie warunków do wypoczynku, bo z tym Obora kojarzy się raciborzanom. Chcą mieć nie tylko unikalny kompleks fauny i flory, ale i miejsce do spacerów, uprawiania biegów czy sportów zimowych. Przypomnę, że prywatny inwestor rozpoczął odbudowę restauracji „Jubilatka” - dodaje rzecznik. Przypomnijmy, że znajduje się tu tor saneczkowy oraz - co ciekawe - mała skocznia narciarska.
 
W Oborze na brak atrakcji nie mogą narzekać miłośnicy historii. Są tu stanowiska grobów ciałopalnych z okresu wczesnego średniowiecza, wspominane przez niemieckie przewodniki, stare umocnienia - okopy i bunkier, oraz resztki dawnego drewnianego wodociągu, którym ciągnięto wodę do raciborskiego browaru.
 
Na terenie Arboretum wybudowano już wiatę do gromadzenia cennych przyrodniczo okazów drzew, które zostały usunięte z naturalnego środowiska z powodu stwarzania zagrożenia lub zniszczenia przez wiatr. Gromadzone tam okazy stworzą zaczątek przyszłego muzeum dendrologicznego. Kontynuowany, jak dowiadujemy się w magistracie, jest proces tworzenia kolekcji roślin ozdobnych. Aktualnie wzbogaciła się ona o rośliny okrywowe oraz rododendrony, których piękno będzie można podziwiać już wiosną przyszłego roku w czasie kwitnienia. Odtworzona została polana śródleśna przy drodze od strony Markowic, gdzie wycięto samosiewy, a po uzupełnieniu porostu trawiastego ustawione tam zostaną stoły i ławy tworząc miejsca biwakowe.
 
Warto dodać, że ogrom prac został już wykonany. W ubiegłym roku powstał zalążek kolekcji lilaków, gdzie łącznie z odcinkiem żywopłotu wysadzono około tysiąca sztuk tych krzewów. W ramach zagospodarowania otoczenia stawów Żabiego i Cienistego zostały wykonane chodniki spacerowe drewniane wokół stawów, pomosty drewniane na terenie przyszłej kolekcji roślin wodnych oraz mosty na ciekach dopływających i odpływających ze stawów Żabiego i Cienistego; ścieżki - dojścia do stawów z kruszywa ceramicznego o dł. 120 metrów. Dokonano remontu nawierzchni dróg na terenie Arboretum o łącznej długości 750 metrów wraz z odwodnieniem, obejmując tymi pracami odcinki: Alei Dębowej (od budynku restauracji w kierunku południowym), Alei Dojazdowej (od restauracji w kierunku Mini ZOO), Drogi Przejazdowej (od parkingu w kierunku południowym) - mówi Zdzisława Sośnierz, naczelnik Wydziału Ochrony Środowiska i Rolnictwa Urzędu Miasta.
 
Bardzo istotna jest podbudowa naukowa przedsięwzięcia. Celem wykorzystania możliwości wymiany doświadczeń nawiązano współpracę z Ogrodem Botanicznym we Wrocławiu oraz Dyrekcją Parku Krajobrazowego „Cysterskie Kompozycje Krajobrazowe Rud Wielkich”. W czerwcu minionego roku Rada Ogrodów Botanicznych w Polsce, Komisja Ogrodów Botanicznych i Arboretów Komitetu Botaniki PAN przyjęły Arboretum Bramy Morawskiej w poczet członków stałych Rady Ogrodów Botanicznych w Polsce. Umożliwi to ściślejszą współpracę z innymi ogrodami w zakresie wymiany doświadczeń organizacyjnych i naukowych, kolekcji gatunków roślin i pozyskiwania środków finansowych.
 
Prace przy ogrodzie planowane są na kilkadziesiąt lat. Z pełnych ich owoców będą więc korzystać przyszłe pokolenia. Planuje się utworzenie banku genów rzadkich i ginących roślin naszego regionu. Jak podają czasopisma o tematyce ekologicznej, w Anglii dbając o zachowanie różnorodności biologicznej ginących lasów tropikalnych, stworzono banki genów, gdzie przechowywane są nasiona roślin tropikalnych, a w specjalnych szklarniach, wielkości stadionów sportowych, tworzone są swego rodzaju enklawy lasu tropikalnego. W Arboretum Bramy Morawskiej powstaną kolekcje rzadkich drzew i krzewów ozdobnych, które służyć będą nie tylko nauce, ale i gospodarce. Warto wspomnieć, że jako zaplecze naukowe Arboretum w Raciborzu działa również Pracownia Zachowania Bioróżnorodności Górnego Śląska, która mieści się w Gimnazjum nr 3 przy ul. Żorskiej - kończy Zdzisława Sośnierz.

(waw)