Pracownicy to cenny kapitał

Rafako S.A. w samym tylko Raciborzu zatrudnia 1750 osób. Ponad połowa pracowników umysłowych ma wyższe wykształcenie. Coraz więcej pracowników produkcyjnych ma maturę. Ludzie zdobywają coraz lepsze wykształcenie. Mają coraz większą wiedzę. Jednocześnie spółka stawia coraz większe wymagania. Z drugiej strony fabryka ma ponad 50 lat, a średnia wieku kadry to 40 lat. Firma ulega ciągłym przeobrażeniom, a w kwestii zarządzania personelem nie są one łatwe. Ludzie generalnie nie lubią zmian. Ich wprowadzanie wymaga dużego doświadczenia. Warunki i jakość życia w pracy oraz poza pracą mają swe bezpośrednie przełożenie na wydajność i ponoszone przez pracodawcę koszty - mówi Anna Zembaty-Łęska kierująca działem zarządzania personelem w Rafako S.A.
 
Każda firma dysponuje zasobami rzeczowymi, finansowymi, informacyjnymi i ludzkimi, którymi zarządza w celu realizacji założonych celów biznesowych. O efektach działań gospodarczych dowiadujemy się przy okazji podpisania ważnych kontraktów, zakończeniu realizacji inwestycji oraz zdobywaniu przez zakład prestiżowych nagród. Nie zawsze jednak zdajemy sobie sprawę, że na realizację strategii firmy, jej złożonych celów, istotne znaczenie ma praca wielu służb, w tym działu zarządzania personelem. Dzisiaj wyraźniej niż kiedykolwiek widzimy, że tak naprawdę firmę od firmy różnią ludzie wraz z ich unikalnym potencjałem intelektualnym, doświadczeniem zawodowym i umiejętnościami społecznymi. Uznanie, że pracownicy są najważniejszym aktywem naszej firmy, a efektywne kierowanie zespołami jest kluczem do sukcesu zakładu spowodowało, że służba pracownicza obok tradycyjnych funkcji związanych z przyjmowaniem i zwalnianiem pracowników, ich rozwojem - szkoleniem, wynagradzaniem, zabezpieczaniem spraw socjalno-bytowych - kompleksowym administrowaniem odpowiada za wspomaganie kadry kierowniczej poprzez opracowywanie narzędzi i procedur umożliwiających wzrost produktywności, jakości życia w pracy.
 
Pracownik naszej firmy musi wiedzieć jak go oceniamy i jakie stawiamy mu zadania. Z tego względu od 1998 r. działa u nas system okresowej oceny, którego wyniki wspomagają zarządzania płacami i awansami zawodowymi - mówi Anna Zembaty-Łęska. Oceniamy konkrety, zachowania a nie cechy, cyklicznie i nieustannie, ale odpowiedzialnie, sprawiedliwie, z myślą o pracowniku i jego przyszłości, analizujemy a nie syntetyzujemy, działamy w oparciu o jawność i otwartość - takimi zasadami rządzi się ten system.
 
Wszechstronnej oceny pracownika, pod kątem zadań, jakie mu stawiamy, dokonują zarówno przełożeni jak i on sam. Ocenia się mocne i słabe strony, wskazuje, co należy zrobić, by wzrosło zadowolenie pracownika i pracodawcy. W efekcie zarząd dysponuje cenną bazą danych wykorzystywaną np. przy awansach, potrafi ocenić postępy pracowników w kolejnych latach. Wgląd do swojej oceny ma również pracownik. Pozwala mu to podjąć samodzielne działania zmierzające do doskonalenia umiejętności.
 
Istotnym elementem systemu motywacyjnego stosowanego w Rafako jest system wynagrodzeń oparty na wartościowaniu i taryfikacji stanowisk pracy powiązany z indywidualnymi wynikami osiąganymi przez pracownika, wynikami finansowymi firmy oraz badaniem - monitorowaniem rynku wynagrodzeń.
 
System okresowych ocen pracowniczych i system motywacyjny są narzędziami wspomagającymi proces zarządzania personelem. Stworzenie takich systemów poprzedziły miesiące mozolnej, wytężonej pracy służby pracowniczej, kadry kierowniczej, pracowników i przedstawicieli działających w Rafako związków zawodowych. Firma, z którą współpracowaliśmy przy budowie systemu uchodziła za lidera tego typu narzędzi w Europie. W pracach nad systemem ocen brało bezpośredni udział ponad dwustu pracowników, a przy budowie systemu motywacyjnego (wartościowaniu pracy) około trzysta osób. Zbudowane wspólnie - „uszyte na miarę” narzędzia są na tyle elastyczne, że umożliwiają dostosowywanie ich do zmieniającego się otoczenia przedsiębiorstwa i wymagań naszych klientów - mówi Anna Zembaty-Łęska.
 
Podsumowując, zarządzanie kadrami, tak jak finansami czy informacjami, wykorzystują dziś nowoczesne instrumenty pozwalające osiągnąć wzrost wydajności oraz zadowolenie pracownika. Chodzi tu m.in. nie tylko o sprawnie funkcjonujący system wynagradzania czy okresowej oceny, lecz również szeroko pojętą profilaktykę, której celem jest dbałość o dobry stan zdrowia fizycznego i psychicznego (dobrą kondycję) pracownika, coraz częściej narażonego na stres. W 1994 r., pod auspicjami Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) i Międzynarosowej Organizacji Pracy, wdrożony został program promocji zdrowia. Spośród kilkudziesięciu firm, które go wdrożyły, Rafako, ZEW i Rokita zostały ocenione najwyżej. Program porządkuje a więc pozwala osiągnąć cele szeroko zakrojonych działań na rzecz zdrowia pracowników i ich rodzin. W zakładzie funkcjonuje przychodnia lekarska, która realizuje zdrowotne programy profilaktyczne. Przeprowadzane są akcje bezpłatnych szczepień. Pracownik otrzymuje wiedzę, jak sprawnie funkcjonować w środowisku pracy, jak radzić sobie ze stresem. Działania w tym zakresie realizuje pracująca w kadrach pani psycholog, która zajmuje się również m.in. systemem motywacji pozamaterialnej.
 
Wiele dużych firm sprawy te pozostawia wyspecjalizowanym firmom konsultingowym. Rafako S.A., posiłkując się okazjonalnie doradztwem zewnętrznym, dobrze sobie radzi samo, co więcej osiąga znaczące sukcesy.
 
Pani Anna Zębaty-Łęska jest laureatką wyróżnienia specjalnego w V. Edycji Ogólnopolskiego Konkursu na Dyrektora Personalnego Roku. Wyróżnienie to, jak każde inne związane z pracą w Rafako, poczytuje sobie za sukces całej załogi i kierownictwa a nie tylko swój. Brała również udział w wielu prestiżowych konferencjach i sympozjach, w tym w charakterze prelegenta i wykładowcy, m.in. jako jedyny przedstawiciel Polski wzięła udział w międzynarodowej konferencji pracodawców (Working Together in Europe 1999 - Four International Private Sector Conference on Drugs in the Workplace and the Community Sundsvall), która odbyła się w maju 1999 r. w Szwecji. W części plenarnej wygłosiła tam referat pt. „Polskie doświadczenia w zakresie promocji zdrowego miejsca pracy”. Później były również: Krajowa Konferencja Promocji Zdrowia w Miejscu Pracy (Szczyrk, kwiecień 2000) - wystąpienie na temat metod i form wdrażania programu promocji zdrowia w środowisku pracy na przykładzie dużego przedsiębiorstwa; seminarium pt. „System wspierania pracowników liniowych i menedżerów” zorganizowane w październiku 2000 r. w Warszawie przez Instytut Zarządzania i Fundację Batorego - udział w charakterze prelegenta; VIII Ogólnopolska Konferencja Kadry - wiosna 2001 zorganizowana w Warszawie w marcu 2001 r. - prowadzenie panelu i odczyt wykładu wysoko ocenionego przez słuchaczy oraz konferencja pt. „Restrukturyzacja zatrudnienia w województwie śląskim” zorganizowana w kwietniu 2001 r. przez marszałka województwa śląskiego i Polskie Stowarzyszenie Zarządzania Kadrami - wygłoszony referat nt. restrukturyzacji jako wieloletniego procesu dostosowywania przedsiębiorstwa do wymogów i warunków gospodarki rynkowej na przykładzie Rafako. W listopadzie ubiegłego roku Anna Zembaty-Łęska wzięła udział jako wykładowca w seminarium na temat „Gdzie łatwiej osiągnąć awans zawodowy. Perspektywy młodzieży w Polsce i w Niemczech” zorganizowanym przez Dom Współpracy Polsko-Niemieckiej w Gliwicach. Wykłady adresowane były do studentów polskich i niemieckich. Pani Anna Zębaty-Łęska jest współzałożycielem Stowarzyszenia Menedżerów na Rzecz Zdrowego Miejsca Pracy Armada.
 
Rafako S.A. gościło również przedstawicieli pracodawców i resortu pracy oraz związków zawodowych z Belgii. Goście na miejscu zapoznali się z raciborskimi doświadczeniami w zakresie zarządzania personelem. W tym samym celu gościli tu również przedstawiciele zarządu koncernu naftowego z Litwy. Szczegółowo omówiono wówczas system kadrowo-płacowy.