Rozpoczęcie budowy zbiornika Racibórz Dolny
26 listopada Wojewoda Śląski Zygmunt Łukaszczyk, w obecności wiceministrów rozwoju regionalnego, gospodarki oraz cyfryzacji a także posłów i samorządowców, podpisał decyzję o rozpoczęciu budowy zbiornika Racibórz Dolny. To kluczowy obiekt dla ochrony przeciwpowodziowej doliny Odry i jednego z głównych elementów rządowego „Programu Odra 2006”.
Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach dofinansował dwunastomilionową dotacją prace dokumentacyjne całego projektu niezbędne do podjęcia ostatecznej decyzji o budowie tej największej hydrotechnicznej inwestycji w Polsce.
Będzie ona chroniła blisko 1,3 mln ludzi mieszkających w trzech województwach: śląskim, opolskim i dolnośląskim. Cała inwestycja kosztuje ok.1 700 mln. zł i ukończona zostanie w 2017 roku. Finansowanie przedsięwzięcia zabezpieczono dzięki środkom unijnym oraz kredytom z Banku Światowego, Europejskiego Banku Odbudowy i Rozwoju a także dotacjom z budżetu państwa i Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.
- Będziemy teraz mogli spać spokojnie, mówiła uczestnicząca w uroczystym podpisaniu decyzji o budowie, Gabriela Lenartowicz - prezes WFOŚiGW. Racibórz Dolny to polder, czyli suchy zbiornik, co jest najlepszym rozwiązaniem dla ludzi jak i dla środowiska naturalnego. Będzie on bowiem wypełniany nadmiarem wody, tylko wtedy, gdy zajdzie taka potrzeba - dodała prezes.
Cała jego powierzchnia wyniesie 27 km kw. pojemność to185 mln metrów sześciennych, a docelowa nawet 300 mln metrów sześciennych. To kilkakrotnie więcej niż zapewniają obecne możliwości ochrony przeciwpowodziowej w regionie.
Pierwszy zamysł budowy zbiornika przeciwpowodziowego w okolicach Raciborza pojawił się po wielkiej powodzi w 1882 roku. W 1905 roku powstało pierwsze studium przewidujące budowę zbiornika o pojemności 640 mln m sześciennych. W 1957 roku powstała pierwsza koncepcja budowy zbiornika o pojemności 326 mln metrów sześciennych. W 1989 roku rozpoczęto budowę polderu Buków, inwestycję zakończono w 2002 roku. W 2004 roku podjęta została przez wojewodę śląskiego decyzja o lokalizacji zbiornika Racibórz. W październiku 2012 roku regionalny dyrektor ochrony środowiska w Katowicach wydał postanowienie o uzgodnieniu warunków realizacji budowy zbiornika Racibórz Dolny.
To pierwsza w Polsce decyzja wydana w trybie tzw. specustawy z sierpnia 2010 roku (ustawy o szczególnych zasadach przygotowania do realizacji inwestycji w zakresie budowli przeciwpowodziowych).
Teraz, po uzyskaniu zgody na budowę - z rygorem natychmiastowej wykonalności - inwestor, czyli Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej w Gliwicach, może prowadzić czynności w terenie. Wkrótce więc rozpocznie się wycinka drzew i prace przygotowawcze. Ogłoszona też zostanie procedura przetargowa, a wiosną ruszą główne prace ziemne.
Śląski Urząd Wojewódzki będzie nadzorował kwestie związane z przeniesieniem własności części nieruchomości pod budowę zbiornika na rzecz Skarbu Państwa w trybie administracyjnym - za odszkodowaniem. Wywłaszczenia obejmą ok. 300 podmiotów - łącznie kilkanaście nieruchomości zabudowanych oraz ok. 600 działek niebudowlanych.