Rok Igora Mitoraja

W marcu obchodziliśmy 80 rocznicę urodzin, a w październiku będziemy obchodzić 10 rocznicę śmierci jednego z najwybitniejszych polskich artystów – Igora Mitoraja. Minęło też 20 lat od największej wystawy jego prac prezentowanych w Polsce, w tym niezapomnianych monumentalnych rzeźb na głównym rynku Starego Miasta w Krakowie.

Kilka słów od autora wystawy:

Oglądając w listopadową niedzielę 2003 r. kolejne wystawy w ramach Miesiąca Fotografii w Krakowie, nawet nie przypuszczałem, że dotknie mnie tak fantastyczna historia, jaką było zobaczenie w zabytkowej scenerii Rynku Głównego, 14 monumentalnych rzeźb Igora Mitoraja. Per Adriano, Centauro, Tindaro screpolato, Coppia reale, Eros bendato, Gambe alate, 15 Torso Ikaria grande, Ikaria, Ikaro grezzo, Ikaro serepolato, Ikaro alato, Nascita di Eros, Cuirasse, Torso alato screpolato –  to te odlane z brązu giganty, które sfotografowałem. Jak się później dowiedziałem, był to jedynie fragment ekspozycji zorganizowanej przez Międzynarodowe Centrum Kultury w Krakowie, w którego galeriach, na dwóch piętrach, pokazywanych było 56 klasycznych rzeźb Mitoraja, wykonanych z brązu, żeliwa, białego i czarnego marmuru i terakoty oraz 36 rysunków artysty z lat 1976 – 2001. Wszystkie te dzieła sztuki można było podziwiać od 17 października 2003 r. do 25 stycznia 2004 r. Ekspozycja była pierwszą tak obszerną prezentacją twórczości Igora Mitoraja w Krakowie.

Prace Igora Mitoraja znajdują się w najsłynniejszych kolekcjach Stanów Zjednoczonych, Japonii, Francji, Włoch, Wielkiej Brytanii. Światowe metropolie, takie jak: Mediolan, Rzym, Paryż, Londyn, Atlanta, Tokio zamawiały u Mitoraja dzieła na zabytkowe place i do nowoczesnych prestiżowych dzielnic.

Zafascynowany pięknem greckiej i rzymskiej rzeźby, tworzył figury starożytnych bogów, herosów, muz, tytanów. Ikar, Gorgona, Eros, Wenera, Hypnos – odlane w brązie, odkute w marmurze monumentalne figury o klasycznych proporcjach. Nie są to jednak kopie. Artysta poddawał swoje rzeźby częściowej destrukcji: popękane torsy, fragmenty pogruchotanych gigantycznych głów, bezgłowe popiersia, części figur. Patrzymy raczej na relikty posągów niż fragmenty ciał. To okaleczone piękno dla jednych jest wyrazem nostalgii za utraconą Arkadią, inni widzą w tym krytykę współczesnej cywilizacji i przestrogę zarazem przed jej niszczącą siłą."

 Igor Mitoraj (26.03.1944 – 06.10.2014) studiował malarstwo pod kierunkiem Tadeusza Kantora na krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych. Od roku 1968, kiedy opuścił kraj, poświęcił się przede wszystkim rzeźbie. Pierwsza indywidualna wystawa w roku 1976 w paryskiej Galerie La Hune była ogromnym sukcesem, a prace artysty, znalazły uznanie nie tylko w oczach publiczności ale także wśród krytyków. Z kolei wystawa w New York Academy of Art w 1989 roku wzbudziła zachwyt amerykańskich znawców i krytyków sztuki. Wydarzeniami na skalę światową były wystawy we Florencji w Ogrodach Boboli w roku 1999 oraz w Muzeum Olimpijskim w Lozannie w roku 2001. Mitoraj jest jednym z nielicznych polskich artystów, którzy odnieśli tak spektakularny międzynarodowy sukces. W 2011 r. wielkim wydarzeniem była jego wystawa w Dolinie Świątyń w Agrygencie, na Sycylii. Monumentalną rzeźbę "Dedal" możemy podziwiać w słynnych Pompejach - pozostała tam na stałe po wielkiej wystawie „Mitoraj w Pompejach” (około 30 prac eksponowanych od maja 2016 r. do stycznia 2017 r.). Artysta mieszkał i tworzył we Francji, a później we Włoszech - w Pietrasanta, gdzie wybrany został na honorowego obywatela miasta. Ta malownicza miejscowość leży koło Carrary, nieopodal kamieniołomów, które już Michałowi Aniołowi dostarczały materiału do marmurowych arcydzieł.

 Krzysztof Łapka – fotograf, animator kultury. Mieszka i tworzy w Rybniku. Pomysłodawca i współorganizator Ogólnopolskiego Festiwalu Fotografii Otworkowej OFFO, pracując w domu kultury organizował Rybnicki Festiwal Podróżników KARAWANA (13 edycji), liczne warsztaty i spotkania fotograficzne, prowadził galerie, organizował wystawy i promował twórców. Zorganizował blisko 200 spotkań podróżniczych i górskich, ostatnio jako animator niezależny.

 Kinga Krawczak – historyk sztuki i muzealnik; absolwentka Uniwersytetu Jagiellońskiego; kustosz w Dziale Sztuki i Rzemiosła Artystycznego Muzeum Historycznego w Bielsku-Białej, członek Stowarzyszenia Historyków Sztuki, autorka wystaw, katalogów, opracowań naukowych i tekstów popularyzujących sztukę; interesuje się zagadnieniami ikonograficznymi oraz historią rzeźby (szczególnie XX wieku).