Japonia - motyl i kwiat

Cywilizacja Wschodu odnosi się do kanonów z wielkim respektem, a piękno stanowi oś kulturową, wokół której się obraca. Japończycy cenią piękno pod każdą postacią, czy jest to wystrój wnętrza jakiegoś domu, ogród, strój, czy też sam wygląd człowieka. Potrafią odnaleźć delikatność, swoiste piękno w zmianach pór roku. Uważają jednocześnie jako ważne kultywowanie tego, co niezmienne - tradycji. W odróżnieniu od starożytnego Greka, który w zmienności przyrody szukał pewności i bezpieczeństwa, Japończyk w tej zmienności budował swoje rozumienie świata. Budował na ich kruchości, marności i przemijaniu. Całości tych zjawisk, filozofia i religia japońska nadała metafizyczny charakter.

Początkowo klasyczne dzieła japońskie, nie były poświęcane samej estetyce, ale ukazywały w nich podłoże estetyczne, od którego to wszystko powstało. Z kulturą tą wiąże się pewna emocjonalność – ludzi i otaczającego świata. Podstawą japońskiego pojęcia piękna jest jego uwiecznienie, a tym samym, według Japończyka równoznacznym, ukazanie jego kruchości i przemijalności. Stąd też wynika ich szacunek do osób starszych. Wszystko to stanowi jednocześnie ideał niedokończenia i niedopełnienia. Stykamy się z nim w sztuce zwanej Ceremonią herbaty. W ceremonii tej, pozostawiono wyobraźni każdego z jej uczestników, dopełnienie jej przez odniesienie względem siebie. Tak samo, niektóre obrazy, wyglądające w niektórych fragmentach na niewykończone, stanowią możliwość dopełnienia ich przez samego widza – odbiorcę utworu.

Takie pojmowanie estetyki, jest efektem świadomego podjęcia ascetycznych wzorów powściągliwości i prostoty. Tłumaczy to, taki, a nie inny styl jedzenia, podawania potraw, ubioru, architektury czy też teatru. Biorąc za przykład podawany kawałek ryby, którą spożywa codziennie Japończyk, pokazuje jej świeżość, dużo bardziej niż kawałek jaki spożywa Europejczyk z sosem i dodatkami. Pokazuję tylko rybę, bez dodatków, ale najlepszą jaką można spożyć. Prostota stroju natomiast, prostota kroju, nie odwraca uwagi od materiału z jakiego jest zrobiony i tego w jak kunsztowny sposób został ozdobiony. Tym samym w teatrze No nie stosuje się elementów rozpraszających uwagę – dekoracji itp. – co pozwala widzowi skoncentrować się na najważniejszym, czyli aktorze i jego wyrafinowanej grze. Tym sposobem Japonia, wybierając sugestię i prostotę, stworzyła coś pięknego z czym my Europejczycy powinniśmy się zapoznać. Warsztaty artystyczne JAPONIA – MOTYL I KWIAT mają poprzez sztukę połączoną z zabawą zainteresować dzieci i młodzież inna kulturą i poszerzyć ich wiedzę umiejętności artystyczne.

Ewa Lenard, pomysłodawczyni warsztatów.