Niższa emerytura za brak kapitału początkowego

Wiele osób nie złożyło jeszcze wniosku w ZUS o ustalenie kapitału początkowego. Nie warto zwlekać, ponieważ ma on wpływ na wysokość naszej przyszłej emerytury. Im większy kapitał początkowy, tym większa przyszła emerytura. O jego ustalenie można zwrócić się do ZUS w każdej chwili. Kapitał początkowy obliczany jest dla osób urodzonych po 31 grudnia 1948 r., a które przed 1 stycznia 1999 r. opłacały składki na ubezpieczenie społeczne, lub za które składki opłacali płatnicy składek przez co najmniej 6 miesięcy i 1 dzień.

– Zwaloryzowany kapitał początkowy będzie stanowił część przyszłej emerytury, obliczanej według nowych zasad. Dlatego też w interesie osób, które były zatrudnione przed 1999 rokiem leży złożenie wniosku o jego ustalenie. Nie dotyczy to osób objętych ubezpieczeniem Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego – mówi Beata Kopczyńska, rzecznik prasowy Oddziału ZUS w Rybniku.

Na wniosek ubezpieczonego

Należy pamiętać, że kapitał początkowy obliczany jest na wniosek osób zainteresowanych. Powinny one złożyć wraz z wnioskiem dokumenty potwierdzające okresy zatrudnienia i wysokość zarobków osiąganych przed 1 stycznia 1999 roku. Warto to zrobić jak najszybciej, bo z każdym kolejnym rokiem może być trudniej odszukać stare dokumenty.

Kapitał początkowy jest wyliczany każdej osobie na dzień 1 stycznia 1999 r., bez względu na to, kiedy zostanie przesłany do ZUS wniosek wraz z dokumentami o jego ustalenie. Także sposób wyliczenia kapitału jest taki sam dla wszystkich uprawnionych, niezależnie od daty zgłoszenia wniosku.

Kompletowanie dokumentów

Aby ustalić kapitał początkowy należy w Oddziale ZUS lub w najbliższej jednostce terenowej właściwej ze względu na miejsce zamieszkania złożyć wypełniony wniosek (druk ZUS Kp-1) oraz wypełniony kwestionariusz dotyczący okresów składkowych i nieskładkowych (druk ZUS Rp-6). Niezbędne formularze znajdują się na stronie internetowej Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Do ustalenia kapitału początkowego potrzebna jest dokumentacja potwierdzająca zatrudnienie w poszczególnych zakładach pracy. Takimi dokumentami są zaświadczenia pracodawców, świadectwa pracy lub legitymacje ubezpieczeniowe, zawierające odpowiednie wpisy o okresach zatrudnienia.

Przydatne legitymacje

Przydają się również inne dowody, takie jak legitymacje służbowe, umowy o pracę, wpisy w dowodach osobistych, pisma kierowane przez zakład pracy do pracownika w czasie trwania zatrudnienia (np. o powołaniu, mianowaniu, angażowaniu, zwolnieniu, wyróżnieniu, udzieleniu urlopu), jeżeli na ich podstawie można ustalić okresy zatrudnienia. Ponadto należy złożyć zaświadczenie o zatrudnieniu i wynagrodzeniu (druk: ZUS Rp-7), które wystawia pracodawca lub następca prawny, potwierdzające okresy zatrudnienia oraz wysokość osiągniętego wynagrodzenia (dochody). Zamiast tego zaświadczenia można przedłożyć legitymację ubezpieczeniową, pod warunkiem, że zawiera ona wpisy o zatrudnieniu i wynagrodzeniu, dokonane w trakcie zatrudnienia albo po rozwiązaniu stosunku pracy.

Dla indywidualnie płacących

W przypadku osób, które indywidualnie opłacały składkę na ubezpieczenie społeczne lub współpracowały przy prowadzeniu działalności, w kwestionariuszu (druk: ZUS Rp-6) należy podać adres prowadzenia działalności i jednostkę ZUS, do której odprowadzane były składki na ubezpieczenie społeczne oraz Numer Konta Płatnika (NKP) nadany kiedyś przez ZUS, a także numer REGON i NIP. Ci, którzy pracowali u pracodawców zatrudniających do 20 pracowników, w tym w zakładach usługowych, np. u fryzjera, w małym sklepie, cukierni, podają w kwestionariuszu (druk: ZUS Rp-6): nazwę firmy lub nazwisko i imię pracodawcy oraz adres (siedzibę) firmy, jeżeli jest im znany.

Kto był w wojsku

Dokumentami potwierdzającymi okres pełnienia służby wojskowej oraz okres nauki w szkole wyższej są kolejno książeczka wojskowa lub zaświadczenie z Wojskowej Komendy Uzupełnień oraz dyplom uczelni wyższej lub zaświadczenie potwierdzające okres studiów, fakt ukończenia nauki na jednym kierunku oraz programowy okres ich trwania. Okresy wychowywania dzieci należy udokumentować skróconym odpisem aktu urodzenia dziecka.

Gdzie szukać dokumentów?

Problem pojawia się wtedy, gdy dany zakład już nie istnieje, a my nie mamy dokumentów potwierdzających nasze zatrudnienie (dotyczy to przedsiębiorstw, które zatrudniały ponad 20 osób – w przypadku mniejszych, wszystkie dane znajdują się w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych). Nie oznacza to jednak, że sytuacja jest bez wyjścia. Pozostają nam wtedy archiwa państwowe i prywatne, w których może być przechowywana dokumentacja z naszego zlikwidowanego przedsiębiorstwa. Warto przejrzeć przygotowaną przez ZUS informację na temat dokumentowania okresów zatrudnienia (ubezpieczenia) oraz wynagrodzenia (dochodu). Ważne dane znajdują się także w bazie zlikwidowanych lub przekształconych zakładów pracy, również dostępnej na stronie internetowej www.zus.pl.

Gdy dokumentów brak

Jeśli zatrudnienia nie można udowodnić dokumentami pisemnymi, pozostają zeznania świadków. Jednak zeznaniami świadków mogą być udowodnione jedynie okresy zatrudnienia przypadające przed dniem 15.11.1991 r.

(tora)