Czy warto uczyć się gramatyki języka angielskiego?

Nie musisz się uczyć gramatyki - to mit?

Wszystko zależy od tego, po co uczysz się języka angielskiego i w jakich sytuacjach zamierzasz z niego korzystać. Jeśli Twoim celem jest umiejętność zrobienia zakupów w supermarkecie lub zamówienie drinka na wakacjach, możesz ograniczyć się do przyswojenia kilku podstawowych zwrotów. Nie daje Ci to jednak żadnej gwarancji, że zrozumiesz, co ktoś do Ciebie mówi.

Jeżeli chcesz znać angielski na przyzwoitym, komunikatywnym poziomie, nauka gramatyki jest konieczna. Możliwość opanowania angielskiego bez zrozumienia struktur gramatycznych to szkodliwy mit, który, niestety, bardzo mocno zakorzenił się w świadomości Polaków i wielu osobom utrudnia, a nawet uniemożliwia efektywną naukę.

Czy można mówić po angielsku bez znajomości gramatyki?

Co rozumiesz pod pojęciem “mówić po angielsku”? Czy umiejętność zamówienia posiłku w restauracji i zapytania o cenę lub drogę? A może zdolność do formułowania w sposób zrozumiały dla rozmówcy swoich opinii, argumentów, relacjonowania wydarzeń, negocjowania, precyzowania i dopytywania? W przypadku tej drugiej opcji odpowiedź brzmi “nie” - nie można mówić po angielsku bez znajomości gramatyki. Gramatyka to nie suche formułki, ale sposób układania i odmiany słów, który sprawia, że Twój rozmówca rozumie, co chcesz przekazać, czy mówisz o teraźniejszości, przeszłości czy przyszłości, czy coś stwierdzasz, czy tylko zgadujesz, czy odnosisz się do sytuacji rzeczywistej, czy hipotetycznej, czy wygłaszasz własne poglądy, czy może powtarzasz coś, co powiedział ktoś inny.

Nie zapominajmy, że “mówienie po angielsku” najczęściej oznacza prowadzenie dialogu, a nie wygłaszanie monologu. Dialog wymaga zrozumienia przekazu drugiej strony i tutaj często pojawia się problem u osób, które nie uczą się gramatyki. 

Po co potrzebna Ci jest gramatyka angielska?

Jak już wspomnieliśmy, gramatyka języka angielskiego to nie zestaw definicji, ale zbiór reguł, jakimi kierują się native speakerzy (najczęściej zupełnie nieświadomie), aby wyrazić swoje myśli w sposób logiczny i zrozumiały dla innych. Nie możesz po prostu ustawić koło siebie kilku nieodmienionych słówek w dowolnej kolejności i oczekiwać, że druga osoba zrozumie, co masz na myśli.

Reguły gramatyczne sprawiają, że zrozumienie wypowiedzi, czy to ustnej, czy pisemnej, drugiego człowieka jest łatwiejsze, usprawniają i przyspieszają komunikację. To dokładnie tak, jak w języku polskim. Wyobraź sobie, że ktoś mówi do Ciebie: “Sklep iść ja.” Hmm, czy ma na myśli to, że był już w sklepie, właśnie do niego idzie, dopiero się do niego wybiera, a może proponuje, że tam pójdzie? Czy zdanie: “Poszedłem do sklepu.” lub “Idę do sklepu.” albo “Pójdę do sklepu.” nie byłoby bardziej zrozumiałe? Jak widzisz, stosowanie czasów i trybów znacznie ułatwia życie!

Co w nauce gramatyki sprawia najwięcej problemów?

Trzeba przyznać, że w gramatyce języka angielskiego istnieje kilka zagadnień, które sprawiają uczącym się trochę kłopotów. Najgorsze, co możemy zrobić, to zignorować je lub uznać, że i tak ich nie opanujemy, więc nie warto nawet próbować. Wbrew pozorom większość z nich jest całkiem logiczna i bardzo przydatna. 

Szyk zdania

Polacy przyzwyczajeni są do dużej dowolności w szyku zdania, a to dzięki temu, że nasze rzeczowniki, przymiotniki i czasowniki odmieniają się i wiadomo, jaki jest sens zdania, niezależnie od tego, czy rozpoczniemy go od podmiotu, dopełnienia czy nawet orzeczenia. Tymczasem w języku angielskim nie istnieje ani deklinacja, ani koniugacja, a szyk zdanie jest ściśle określony i wpływa na znaczenie całej wypowiedzi. Najbezpieczniej jest zawsze rozpoczynać zdanie od podmiotu, potem postawić orzeczenie i dopiero dodawać szczegóły. I jeszcze jedna rada: jeśli angielski szyk zdania sprawia Ci problemy, staraj się mówić krótkimi, prostymi zdaniami.

Czasy angielskie

Pewnie nie jeden raz słyszałeś, że angielskich czasów jest strasznie dużo i wcale nie trzeba ich znać, żeby rozumieć native speakera. No cóż, czasów jest 12, a native speaker faktycznie uprzejmie uprości swój język, abyś go zrozumiał. Tylko - czy na pewno tego  chcesz? A może jednak wolisz dążyć do ideału, jakim jest umiejętność posługiwania się angielskim bliska temu, jak robią to jego rodowici użytkownicy? Tylko wtedy będziesz mógł się czuć pełnoprawnym uczestnikiem rozmowy. 

Umiejętność poprawnego stosowania czasów gramatycznych przyda Ci się także w pracy w międzynarodowym środowisku, przy tworzeniu maili po angielsku, szukaniu materiałów w tym języku czy podczas udziału w konferencji lub spotkaniu biznesowym. 

Przedimki - a/an/the

Ponieważ w języku polskim nie ma przedimków, temat ten wydaje nam się zupełnie abstrakcyjny. Jednak umiejętne stosowanie “the” pozwala wyrazić się szybciej i bardziej precyzyjnie. 

Końcówki

Wiele osób ma tendencję do “połykania” końcówek, kiedy mówią po angielsku, ponieważ nie są pewne, czy dobrze je stosują. To spory błąd, ponieważ to w końcówce najczęściej kryje się ważna informacja, np. czas. Jeżeli zauważasz u siebie taką tendencję, postaraj się ją zwalczyć. Zwracanie uwagi na końcówki ułatwi Ci szybsze opanowanie angielskiego i wpłynie na poprawność.  

Czasy typu Continuous

Połowa czasów w języku angielskim to czasy typu Continuous. To te, w których czasownik przybiera końcówkę -ing. Jednakże sama końcówka czasu nie tworzy - brakuje jeszcze informacji o tym, czy mówimy o przeszłości, teraźniejszości czy przyszłości oraz czy zdanie jest twierdzące, czy przeczące. Tego dowiadujemy się z operatora, czyli czasownika “to be” w odpowiedniej formie (np. am, was, will be, had been, itd.). Właściwe stosowanie operatora w czasach typu Continuous często sprawia Polakom nieco trudności i po prostu go pomijają, co jest sporym błędem i mocno wpływa na zrozumiałość wypowiedzi. 

Warto solidnie opanować podstawy gramatyki angielskiej

Jak uczyć się angielskiej gramatyki, aby był to proces bezbolesny, a przy tym skuteczny? Najważniejsze jest solidne opanowanie podstaw. Bez umiejętności odmiany czasowników to be, have i do, znajomości czasowników nieregularnych oraz zrozumienia, jak ważny jest szyk zdania w języku angielskim, trudno będzie Ci opanować nawet podstawowe czasy, nie mówiąc już o stronie biernej, mowie zależnej czy okresach warunkowych, a bez tego nie wyjdziesz poza podstawowy poziom znajomości języka angielskiego. 

Podsumowanie

Warto pamiętać, że gramatyka to nasz przyjaciel, a nie wróg w nauce języka angielskiego. Dzięki niej możemy budować zrozumiałe wypowiedzi i komunikować się z innymi osobami. Pamiętaj jednak, aby nie popadać w skrajność i nie opierać nauki jedynie na gramatyce. Skup się na szlifowaniu umiejętności praktycznych - mówienia, pisania i rozumienia ze słuchu oraz czytania, a gramatyka niech służy Ci w tym pomocą!

Materiał powstał we współpracy ze Speak Up, szkołą języka angielskiego nr 1 na rynku polskim. Pełną ofertę kursów językowych online możesz sprawdzić na stronie www.speak-up.pl/angielski-online